Osiedle Przyjaźń – enklawa

Autor: Marcin Biliński

Praca powstała podczas studiów na Wydziale Architektury Politechniki Warszawskiej, we współpracy z promotorem mgr inż. Arch. Michałem Brutkowskim. Stanowi ona projekt będący częścią pracy magisterskiej, która jest w trakcie realizacji i do tej pory nie była opublikowana.

Jest to zbiór koncepcji na temat przestrzeni, zabudowy oraz rewitalizacji Osiedla "Przyjaźń". Moim celem było zabranie głosu w dyskusji na temat zagospodarowania tego kwartału. Pragnę zaznaczyć, iż moja wizja przewiduje realizację projektu „skweru sportów” (bądź wskrzeszenie idei w innej formie), który został zaplanowany na działce przy ul. Górczewskiej, ponieważ wpisuje się idealnie zarówno w przestrzeń, jak i potrzeby mieszkańców. Uważam, że delikatnie zmodyfikowany (bądź zaprojektowany na nowo) mógłby stanowić magnes, przyciągający ludzi z okolicznych dzielnic, co pozwoliłoby na rozwój usług wykreowanych w zrewitalizowanej zabudowie w sercu osiedla (biblioteka, budynek dawnej stołówki, łaźni, klub Karuzela). Ów skwer, w połączeniu z parkiem przed budynkiem biblioteki / dziedzińcem nowej biblioteki, placem przed budynkiem „Kolorado”, placem na tyłach budynku dawnej stołówki, a także placem przed budynkiem klubu Karuzela – stanowiłby nowy układ krystalizujący osiedle, spajający usługi oraz tereny rekreacji w całość.

Dlatego nie zgadzam się z założeniami planu zagospodarowania przestrzeni, który na działce znajdującej się w sercu dzielnicy, przewiduje zabudowę usług administracji, zarazem zamykając ostatnie „okno” od strony ulicy Górczewskiej na „park” Osiedla "Przyjaźń". Lepszą działkę pod zabudowę stanowi według mnie narożnik ulic Górczewskiej i Konarskiego (nr 1 na planie), który nie ma takiego potencjału „rekreacyjnego”. Ponadto wprowadzona tam zabudowa, domykałaby skwer sportów, umożliwiałaby stworzenie interesującego placu, w pobliżu arterii komunikacyjnej, przez co byłoby to miejsce atrakcyjne dla różnorodnych wydarzeń kulturalnych, takich, jak chociażby wystawy plenerowe.

Ponadto, uważam, iż kluczowe jest zachowanie charakteru kampusu studenckiego osiedla, a nawet przywrócenie do jego świetności z lat 70-90-tych. W tamtych czasach intensywność była wyższa przez wzgląd na fakt, iż pokoje studenckie były zamieszkiwane przez 3 osoby, a nie, tak jak w chwili obecnej 1-2, a także większa część zabudowy osiedla była użytkowana jako akademiki, a nie, jak dziś – budynki wielorodzinne.

Oczywiście problem ten należy rozwiązać nie poprzez podwyższenie intensywności, kosztem warunków bytowych studentów, a chociażby poprzez adaptację poddaszy akademików, poprawę infrastruktury (prywatne łazienki oraz wspólna, dobrze wyposażona kuchnia).

Bardziej radykalnym rozwiązaniem, byłoby wprowadzenie nowej zabudowy 2-3 kondygnacyjnej na teren osiedla, w miejsce poszczególnych budynków, przeznaczonych do rozbiórki – mając na względzie nasłonecznienie oraz stan techniczny obecnej zabudowy. Oczywiście nowa zabudowa musiałaby być spójna z charakterem osiedla, ale zarazem nowoczesna np. przykryta grafitowymi dachami kopertowymi, o elewacjach wykończonych wąskimi, drewnianymi listawami, ułożonymi wertykalnie.

Optymistycznie zakładając wzrost intensywności zaludnienia osiedla, trzeba zwrócić uwagę na problem samochodów. Wiele fragmentów zieleni, w przeciągu ostatnich 30-tu lat, zostało spożytkowanych na parkingi. Według mnie należy walczyć z tą tendencją i redukować ilość miejsc parkingowych wewnątrz osiedla, poprzez „wyciąganie” samochodów na parkingi znajdujące się w obrębie głównej ulicy przecinającej kwartał (Konarskiego), a także parking podziemny, pod budynkiem, który znajdowałby się na rogu ul. Konarskiego i Górczewskiej.

Zaznaczam również, iż problem samochodów nie powinien dotyczyć studentów, bo kto inny, jak nie student, powinien podróżować komunikacją miejską bądź na rowerze? Stąd też pomysł wprowadzenia zadaszonego parkingu rowerowego, w strategicznym miejscu (nr 2 na planie).

Kolejną koncepcją jest rozbudowa biblioteki. Najbliższe otoczenie tego budynku daje szansę na wprowadzenie interesującego rozwiązania, które jest zarazem spójne z duchem Osiedla "Przyjaźń". Mianowicie rozpatruję możliwość połączenia trzech baraków, w układ zabudowy z dziedzińcem, który byłby otoczony drewnianą galerią. Oczywiście poddasza tych budynków, mogłyby zostać adaptowane na czytelnie, z tarasami otwartymi na północną stronę.

Pozostałe propozycje, to kosmetyczne rozwiązania, mające na celu przywrócenie zieleni jej użytkownikom, poprzez likwidację ogrodzeń oraz zmianę sposobu zagospodarowania skwerów. Ponadto, likwidacja budynków garaży, dzięki czemu otworzy się kluczowy widok na zakończeniu spacerowej ulicy Osiedla "Przyjaźń", prowadzącej na tereny rekreacji.

Biogram:

Urodzony w Warszawie 1 czerwca 1987 roku, wychował się na Osiedlu "Przyjaźń", student Wydziału Architektury Politechniki Warszawskiej.

Zrealizowano w ramach stypendium z budżetu Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego

Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego

REGULAMIN KONKURSU RE:UTOPIE

Konkurs na projekty dla przestrzeni publicznej czterech warszawskich osiedli mieszkaniowych (Osiedle Przyjaźń, Przyczółek Grochowski, Ursynów Północny, osiedle Mariensztat) organizowany jest w ramach stypendium Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego, a współorganizowany przez Fundację Puszka.

I. Cel konkursu

Wyłonienie spośród nadesłanych prac najciekawszych projektów dotyczącego przestrzeni publicznej czterech warszawskich osiedli mieszkaniowych (Osiedle Przyjaźń, Przyczółek Grochowski, Ursynów Północny, osiedle Mariensztat);
Zaangażowanie środowisk artystycznych w twórcze i aktywne współtworzenie przestrzeni publicznej Warszawy;
Trwałe zainteresowanie mieszkańców osiedli oraz warszawiaków przestrzenią i kondycją swojego miasta, a także zachęcenie ich do proponowania własnych oraz oceny rozwiązań innych;
Wszechstronny namysł nad przestrzenią publiczną Warszawy dzięki prezentacji projektów oraz użytkowaniu platformy wymiany opinii;
Promocja twórców oraz ich projektów.

II. Przedmiot konkursu

Przedmiotem Konkursu są:
• projekty z zakresu: architektury i urbanistyki (budynki, rozwiązania urbanistyczne, mosty, przestrzenie zielone, akweny wodne, meble miejskie i inne) i sztuki w przestrzeni publicznej (instalacje, rzeźby, pomniki, murale i inne), a także animacji społeczno-kulturalnej. Projekty mogą być wcześniej prezentowane publicznie.
Jako konkursowe projekty przyjmowane są:
• możliwe do realizacji pomysły sprofilowane pod konkretną przestrzeń Warszawy (Osiedle Przyjaźń, Przyczółek Grochowski, Ursynów Północny, osiedle Mariensztat) oraz potrzeby mieszkańców wymienionych osiedli, ujęte w Wytycznych Konkursowych.

III. Nagrody

Przyznawane są cztery nagrody:
- Nagroda dla projektu dla Osiedla Przyjaźń: 1500 zł
- Nagroda dla projektu dla Przyczółka Grochowskiego: 1500 zł
- Nagroda dla projektu dla osiedla Mariensztat: 1500 zł
- Nagroda dla projektu dla Ursynowa Północnego: 1500 zł
W przypadku wyboru pracy zespołu nagroda nie ulega zwielokrotnieniu.
Kwoty nagród są kwotami netto i podlegają opodatkowaniu na ogólnych zasadach.
Fundacja Puszka zastrzega sobie prawo do innego rozdysponowania puli nagród.

IV. Terminy

Nadsyłanie projektów: 25 września 2015 – 3 listopada 2015
Ogłoszenie wyników: 13 listopada 2015

V. Uczestnicy Konkursu

Konkurs adresowany jest do wszystkich zainteresowanych.
Prace można zgłaszać indywidualnie lub grupowo.
Konkurs ma charakter otwarty, jednoetapowy.

VI. Zasady uczestnictwa w konkursie

Każdy z Uczestników Konkursu może zgłosić dowolną liczbę projektów.
Zgłoszenie konkursowe obejmuje:
• projekt, czyli:

– wizualizacje/rzuty/przekroje/grafiki/fotografie dostarczone w formacie .JPG/.PNG 300 dpi. W przypadku przesłania planszy, poszczególne wizualizacje z planszy należy dodatkowo wysłać jako osobne pliki;

i/lub:

– film/animację w formacie .mp4 przygotowane do emisji w portalach YouTube lub Vimeo.

• wypełniony formularz zgłoszeniowy (załącznik nr 1 do Regulaminu)
Projekt oraz formularz zgłoszeniowy należy przesłać pod adres reutopie@futuwawa.pl (jako załącznik lub w postaci linku do pobrania).
Fundacja Puszka zastrzega sobie prawo do odrzucenia zgłoszenia konkursowego, jeśli jej zdaniem projekt nie jest zgodny z celami i założeniami Konkursu lub został przesłany po terminie określonym w Regulaminie Konkursu w punkcie IV.
Zgłoszenie projektu do Konkursu jest jednoznaczne ze zgodą na prezentację projektu na portalu futuwawa.pl oraz w innych mediach drukowanych i elektronicznych z uwzględnieniem zachowania praw autorskich Uczestnika Konkursu do nadesłanego projektu.
Fundacja Puszka zastrzega sobie prawo do umieszczenia konkursowej pracy na portalu reutopie.pl, futuwawa.pl, poddania go głosowaniu Jury Konkursowego oraz prezentacji w bezpłatnej publikacji podsumowującej projekt re:Utopie.
Zgłaszając projekt do Konkursu Uczestnik oświadcza, że projekt ten jest jego autorstwa oraz nie narusza przepisów prawa polskiego oraz dóbr osób trzecich.
W Konkursie nie mogą brać udziału członkowie oraz pracownicy Fundacji Puszka (Współorganizatora Konkursu), Jury Konkursowego oraz portalu futuwawa.pl, a także członkowie ich najbliższych rodzin.
Udział w konkursie jest bezpłatny.

VII. Jury Konkursu

Prace konkursowe oceniać będzie Jury w składzie:
- Prof. Mirosław Duchowski (Akademia Sztuk Pięknych w Warszawie)
- Prof. Sławomir Gzell (Politechnika Warszawska)
- dr Kacper Pobłocki (Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu)
- Joanna Warsza (niezależna kuratorka, CuratorLab)
- Marta żakowska (redaktorka naczelna "Magazynu Miasta")
Promotorzy nadesłanych prac oraz osoby pozostające z uczestnikiem konkursu w relacji mogącej stwarzać wątpliwości co do bezstronności, nie otrzymają do oceny prac tych uczestników i nie biorą udziału w głosowaniu nad pracami tych uczestników.
Ogłoszenie wyników nastąpi na stronie reutopie.pl oraz futuwawa.pl, a także poprzez wiadomość e-mail wysłaną do zwycięzcy na adres podany w formularzu zgłoszeniowym do Konkursu.

VIII. Postanowienia końcowe

Zgłoszenie pracy do Konkursu jest jednoznaczne z akceptacją niniejszego Regulaminu, tym samym każdy Uczestnik Konkursu wyraża zgodę na przetwarzanie danych osobowych zgodnie z przepisami ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 roku o ochronie danych osobowych.
Fundacja Puszka nie ponosi odpowiedzialności za usługi poczty elektronicznej, z której korzystać będą uczestnicy Konkursu; za działania osób trzecich związanych z organizacją Konkursu oraz za szkody spowodowane podaniem błędnych lub nieaktualnych danych przez uczestników Konkursu.
W przypadku, kiedy projekt jest pracą powstałą podczas studiów (np. projekt dyplomowy), należy zawrzeć tę informację w formularzu zgłoszeniowym. W przypadku pominięcia tego faktu, Fundacja Puszka zastrzega sobie prawo do uzupełnienia niniejszej informacji.
W sprawach nieuregulowanych w niniejszym Regulaminie zastosowanie mają odpowiednie przepisy obowiązującego prawa.
Wszelkich dodatkowych informacji dotyczących treści Regulaminu oraz przedmiotu i zasad Konkursu udziela redakcja portalu re:Utopie pod adresem: reutopie@futuwawa.pl

Załącznik nr 1: Formularz zgłoszeniowy

Konkurs re:Utopie
Wytyczne Konkursowe

Osiedle Mariensztat

Przy projektowanych rozwiązaniach należy wziąć pod uwagę podkreślone przez mieszkańców priorytety:

podkreślenie ducha miejsca
zadbanie o przestrzeń publiczną

POTRZEBY:

komunikacyjne i symboliczne otwarcie Mariensztatu na Wisłę, Arkady Kubickiego, Stare Miasto
animacja działań na Rynku Mariensztackim
stworzenie przestrzeni z przeznaczeniem na działalność kulturalną
stworzenie szlaku turystycznego po Mariensztacie
stworzenie przestrzeni relaksu

Ursynów Północny

Przy projektowanych rozwiązaniach należy wziąć pod uwagę podkreślone przez mieszkańców priorytety:

zapobieżenie przekształcaniu terenów zielonych pod inne cele
ograniczenie zagęszczania osiedla nową zabudową
ograniczenie powstawania nowych grodzeń do minimum, zwłaszcza terenów zielonych

POTRZEBY:

uporządkowanie niecek parkingowych i stworzenie w nich większej ilości miejsc parkingowych, jednak z poszanowaniem widoku z okien na parterach i jakości przestrzeni publicznych
stworzenie miejsc dedykowanych rodzinom z dziećmi i seniorom
zbudowanie nowoczesnego dom kultury
stworzenie programu ochrony fauny
częściowe zacienienie placów zabaw
wzbogacenie małej architektury (np. ławki, infrastruktura rowerowa, oświetlenie)
stworzenie ogródka piwnego
rozwój handlu bazarowego

Przyczółek Grochowski

Przy projektowanych rozwiązaniach należy wziąć pod uwagę podkreślone przez mieszkańców priorytety:

ograniczenie powstawania nowych grodzeń do minimum
przeciwdziałanie dewastacji i degradacji osiedla

POTRZEBY:

stworzenie nowych miejsc parkingowych
projekt wind zewnętrznych
wzbogacenie małej architektury (np. ławki, infrastruktura rowerowa, oświetlenie)
wzbogacenie oferty i rozwój klubu dla mieszkańców (oferta dla seniorów i integracja pokoleń)
uczytelnienie topografii osiedla przez wprowadzenie odpowiedniego oznakowania